|
(Bez pisanog odobrenja autora tekstova nije dozvoljeno preuzimanje sadržaja portala www.hilandar.info u komercijalne svrhe. Za detalje sadržaja i upite pišite na email: njonic@yahoo.com. Zakon o autorskom i srodnim pravima 2009,2011,2012.)// dec.2013
Crkva Rođenja Bogorodice nastala je između 1784. i 1788. godine. Sagrađena je istovremeno sa hramom Svetih Apostola, nad kojim se i nalazi i sa kojim ima dosta sličnu osnovu. Nad središnim prostorom, naosom, uzdiže se prostrana kupola, spolja osmostrana. u uzanom oltarskom prostoru, u istočni zid usečene su tri niše, od kojih je srednja veća i zamenjuje oltarsku apsidu.
Pripratu natkriljuje plitka slepa kupola. Na arhitektonskim pojedinostima zapaža se jak poznobarokni uticaj, jer graditelji zaobljavaju svaki oštar ugao, a tambur spolja krase ispupčene kolonete. Najuočljiviji je naos, skoro ovalne osnove, koji je sav u prevlasti izvijenih linija. Prostor priprate odeljen je od naosa dvama mermernim stupcima sa kanelurama.
---
Građevina u kojoj su dva paraklisa naslanja se južnom stranom na konak u kome je bolnica. Tri strane su joj slobodne. Pravougaona osnova postavljena je u pravcu zapad-istok. Srednji deo ima kvadratnu osnovu, a na istočnoj i zapadnoj strani su pravougaoni dodaci, čija je duža strana kraća od strane kvadrata osnove. na unutrašnjim stranama zaobljenih uglova srednjeg dela građevine nalaze se pilastri koji nose prislonjene lukove. Iznad prvog sprata srednjeg dela je ravna tavanica, a iznad drugog kupola osmostranog tambura. I prvi i drugi sprat, paraklisi, imaju u istočnom dodatku oltarski prostor, s tri niše u istočnom zidu. Prostor zapadnog dodatka srednjem delu predstavlja narteks u oba paraklisa. Spolja su zidovi uraženi u ritmičnom odnosu vedoravnih redov kamena i opeke. Osobenost oblika su zaobljeni uglovi, što je naročito izraženo u tamburu kupole. unutrašnja struktura podređena je istom shvatanju oblika, pa se sa razlogom može govoriti o jakom uticaju baroka. prema Savi Hilandarcu, crkvena građevina je nastal 1792-1804. godine. Na severoistočnom uglu spolja u kamen je urezana godina 1784.
Unutrašnje mere paraklisa Rođenja Bogorodice: dužina 10,85 metara, širina 5,55 metara, visina od poda do temena kupole 9,40 metara.
---
Ikonostas i freskopis iz 18.veka
Zidne slike u crkvi živopisala je nepoznata grupa slikara, najverovatnije u poslednjoj deceniji XVIII veka. Zbog neobičnih izvijenih zidnih površina, raspoređivanje tematike je bilo otežano, pa je ona delom nepregledna, a delom poremećenih proporcija. U oltaru i naosu je pretežno ustaljen ikonografski program - ctojeće figure, Veliki praznici, događaji vezani za Rođenje Bogorodice, praznici po nedeljama Cvetnog trioda. U priprati se nalaze, međutim, ikonografski retke pojedinačne scene: Čudo ikone Bogorodice Trojeručice kako povrati ruku Jovanu Damaskinu, Životonosni istočnik, Anđeo čuva telo Mojsija od đavola i dr.
Slikarstvo u ovoj crkvi stilski sledi vizantijsku tradiciju, ali su neki barokni elementi ipak prodrli u detalje kompozicije. Tako se slikaju anđeli u oblacima, pozlaćeni kitnjasti presto Bogorodice, deća pretrpana floralnim ornamentima. Veština i dobro poznavanje zanata ne mogu se poreći slikarima.
Ikone na raskošno pozlaćenom drvenom ikonostasu (sv. Save Srpskog i sv. Simeona Nemanje, Bogorodice, Hrista, Rođenja Bogorodice) radili su majstori zidnih slika 1789, odnosno 1791. godine (sem ikone Svetog Save i Prepodobnog Simeona Mirotočivog).
(sp-90), (kk), (sp-90)
|
Rođenja presvete Bogorodice
