|
(Bez pisanog odobrenja autora tekstova nije dozvoljeno preuzimanje sadržaja portala www.hilandar.info u komercijalne svrhe. Za detalje sadržaja i upite pišite na email: njonic@yahoo.com. Zakon o autorskom i srodnim pravima 2009,2011,2012.)// dec.2013
Crkva Svetog Georgija se nalazi u samom vrhu pirga Svetog Georgija
U jugozapadnom delu manastirskog dvorišta u grčkom Helandariu bio je izgrađen još davne 1100.godine snažan pirg posvećen svetom Georgiju. Grčki monasi su napustili Hilandar zbog pustošenja gusara, a po dolasku Setog Save srbskog u opusteli Hilandar, odmah je započeta obnova kako pirga tako i crkve na vrhu pirga svetog Georgija. U to vrem crkva je bila i ukrašena i živopisana. To je jednobrodna građevinana čijem e istočnom kraju nalazio oltar. Mali hram je samo istočnim zidom izlazio na fasadu pirga, dok ga je sa ostale tri strane okruživao uzan hodnik. Sačinjavala su ga tri uobičajena dela: priprata, naos i oltarski prostor sa apsidom usečenom u zid.
Paraklis Svetog Đorđa freskopisan 1684.god.
Najranije freske iz 1260 godine nalaze se pretežno u današnjoj priprati i na spoljašnjim zidovima crkve. U zapadnom delu priprate očuvani su likovi sedmorice čuvenih monaha-pustinjaka (svetog Antonija, svetog Save jerusalimskog, Jefrema sirina i dr.), a od osmorice delimično preostalih veliki proroka u zapadnom delu crkve, prepoznaju se samo Isaija i jona. na zapadnom zidu su ostaci kompozicija Vaskrsenja Lazarevog, Preobraženja i Ulaska u Jerusalim. Osim ovoga vide se i fragmenti Sretenja na južnom zidu naosa i Silazak u ad na severnom zidu oltara.
Naročito su retke ilustracije Kanona na ishod duše koji je sastavio Andreja Kritski. One opisuju iskušenja kroz koja prolazi duša monaha da bi stigla u raj i ovakve scene trebalo je da podstiču na uzoran život, jer se on čitao samrtnicima ako umiru u mukama. u njemu se opširno opisuju iskušenja tela i duše samrtnika: telo razdiru zveri, a dušu muče demoni, da bi na kraju ciklusa Bogorodica umolila Boga da pokojniku oprosti grehove.
Nepoznati autor ovih fresaka neguje stil koji odgovara strogoj, asketskoj sredini Hilandara. Na likovima, posebno istaknutih monaha u priprati, volumen se ne ističe mnogo, kolorit je uzdržan i svetao, kompozicije pojednostavljene, a celo slikarstvo je lišeno ambicija da bude dopadljivo. Svojom ozbiljnošću, unutarnjom snagom i osećanjem za monumentalnost, ove freske reprezentuju poseban tok u onovremenom vizantijskom slikarstvu.
Hercegovački mitropolit Vasilije je pri igumanu Georgiju obnovio vrh pirga i hram na njemu 1670/1671. godine. Tom prilikom je nanovo podignut zid između priprate i naosa, iznad priprate je sagrađena slepa kupola, a nad naosom kupola. Sredinom XIX veka kupola nad naosom je nadvišena. U pod crkve ugrađene su i tri mermerne ploče sa plitkim reljefom iz XII veka. U luneti iznad vrata kroz koja se ulaziu paraklis naslikan je patron hrama-Sveti georgije na konju. Ova freska je nastala 1686.godine, a njeno slikanje je platio monah Anastasije.
pirg sv. Đorđa, južni zid - stihovi o nepogrebenom lešu, četvrti pasus šeste pesme akolutije ”na razlučenije”
pirg sv. Đorđa, južni zid - akolutija ”na razlučenije”, ilustracija poslednjih stihova
Mlađe slikarstvo u crkvi sv. Georgija potiče iz 1686, i sledilo je obnovu pirga iz 1670/1671. godine. Ikonografski program u hramu je sasvim jednostavan: prikazani su stojeći likovi svetitelja, nekoliko scena Velikih praznika i ciklus sv. Georgija u osam kompozicija. Zidne slike su radila dva majstora nejednakih sposobnosti. Iako obojica poštuju stara ikonografska pravila, samo jedan od njih poseduje solidna slikarska znanja, što se naročito uočava po korektnosti crteža i pouzdanijem osećanju za boju. Najmlađi živopis u crkvi potiče iz 1851. godine i prekriva površine u nadzidanoj kupoli.
Na ikonostasu sačinjenom od delova oltarske pregrade iz XVII veka iz glavne crkve nalaze se prvobitne ikone Hrista i ctojeća figura sv. Georgija. One potiču iz oko 1686. godine, a delo su boljeg slikara zidnih slika. Lepe dveri sa predstavom Blagovesti iz početka XVIII veka pripadale su nekad drugoj celini. Ikona sv. Save Srpskog i Simeona Nemanje kraj ikonostasa nastala je u XVIII veky.
Najmlađi živopis u crkvi potiče iz 1851 godne i delo je svetogorskog umetnika Genadija. Njegove zidne slike prekrivaju povrčine u nadzidnoj kupoli, Božanstvena liturgija, proroci.
---
U podu paraklisa su tri mermerne ploče sa ukrasima iz 12.veka, očigledno spolije iz crkve Svetog Save i Svetog Simeona.
Unutrašnje mere: dužina sa pripratom 6,90 metara, širina 3,70 metara od poda do temna kupole 7,08 metara.
(sp-94), , (?), (sp-96), (kk), +hilandarski zbornik 3,
|
Velikomučenika Georgija
