|
(Bez pisanog odobrenja autora tekstova nije dozvoljeno preuzimanje sadržaja portala www.hilandar.info u komercijalne svrhe. Za detalje sadržaja i upite pišite na email: njonic@yahoo.com. Zakon o autorskom i srodnim pravima 2009,2011,2012.)// dec.2013
Ova crkva se nalazi ispred pirga Svetog Save i svojim severoistočnim uglom naslonjenaje na zgradu konaka iz 1598. godine, i jedina je od malih bogomolja izvan konaka, nalazi seu porti Hilandara. Sagrađena je na zemljištu sa velikim padom od istočne prema zapadnoj strani, pa se dvospratn strukture. Nastala je sredinom XIV veka pa se zbog toga ktitorstvo pripisuje Caru Dušanu, ali to nije naučno potvrđeno. Ova crkva se sastoji iz dva dela: priprate u obliku uskog hodnika uz južni zid i naosa pravougaone osnove, koji se na istočnoj strani u oltaru završava sa tri niše. Odozgo je velika kupola koja počiva na pilastrima povezanim lukovima.
---
Hram je na spratu sa pretprostorom duž južnog zida. Namena prizemnog prostora je nepoznata. U hram se ulzi sa terase ispred pirga Svetog Save na južnoj strani. Crkva ima izduženu pravougaonu osnovu. nad središnjim delom je kupola na kvadratnoj osnovi. Sagrađena je na strukturi koju čine prislonjeni lukovi na severnoj, zapadnoj i južnoj strani i svod iznad oltarskog prostora. Kupola ima osmostrani tambur, sa kolonetam i ukrasnim lukovima iznad prozora. Pokrivena je kamenim pločama, kao i četvorovodni krov.
---
Ova crkva je bila živopisana, ali su stare freske sačuvane samo u priprati. Osim likova trojice apostola, devet proroka i Svetog Prokopija, sčuvane su i dve kompozicije: Gostoljublje Avramovo i priča o dve udovičine lepte.
Pomišlja se, po predstavi apostola Tome uz dvojicu najuglednijih apostola, Petra i Pavla, da bi ktitor fresaka mogao biti despot Toma Preljubović, srpski velikaš koji je u poslednjoj trećini XIV veka vladao delovima Tesalije i Epira. Ove freske, iz približno treće četvrtine XIV stoleća, naglašeno su svetlog kolorita i sa mnoštvom brižljivo islikanih pojedinosti u scenama (posebno u Gostoljublju Avramovom). Težeći da likove određenije karakteriše, nepoznati slikar, možda Srbin, ostvaruje zanimljive stilizacije likova.
ikonostas
Ostatak starog živopisa ove hilandarske crkve, prema natpisu u prozoru, zamenjen je novim u vreme igumana Makarija, a prilogom ktitora Dimitrija. Na natpisu je označena 1718.godina. u kupoli su najzanimljivije kompozicije koje se odnose na patrone hrama – arhanđele Mihaila i Gavrila (Čudo u Honi, Pokajanje Davidovo, Tri mladića u ognjenoj peći i dr.) slikari ovih fresaka nastojali su da ponove drevne ikonografske obrasce i stari način slikanja, i u tome su u znatnoj meri bili uspešni. Ikonostas ove crkve je nov, bez istorijske podloge.
(hđ-82), (kk), (?), +(sp-81), +hilandarski zbornik 3,
naos i stasidije
|
Svetog Arhangela
